Έγραψε μερικές από τις ωραιότερες σελίδες της αεροπορίας, έγινε το αεροπλάνο των αμερικανών προέδρων και του μαζικού τουρισμού, αλλά το Boeing 747 ετοιμάζεται να αποσυρθεί από τις ΗΠΑ, σχεδόν 50 χρόνια μετά την πρώτη του πτήση.

"Το 747 έδωσε φτερά στον κόσμο. 'Εκανε τον κόσμο μικρότερο", δηλώνει ο Μάικ Λομπάρντι, ιστορικός της εταιρίας Boeing, της οποίας αυτό το μοντέλο αποτελεί σύμβολο.

"Μπορούσαμε να πάμε ξαφνικά από το Λονδίνο στη Σιγκαπούρη. Ο κόσμος γινόταν προσβάσιμος σε λιγότερο από 24 ώρες", τονίζει ο Μισέλ Μερλιζό, ειδικός της αεροπορίας.

Στις 19 Δεκεμβρίου, η Delta Air Lines θα αποσύρει το 747 από τις επιβατικές αερογραμμές μετά μια τελευταία εμπορική πτήση Σεούλ-Ντιτρόιτ. Από την ημερομηνία αυτή, καμιά αμερικανική αεροπορική εταιρία δεν θα διαθέτει πλέον 747 για τη μεταφορά επιβατών. Αντίθετα, η Lufthansa, η British Airways και η Korean Air Lines θα συνεχίσουν να γεμίζουν με επιβάτες τα 747 των στόλων τους.

Για αποχαιρετισμό, η Delta προσφέρει επίσης πτήσεις, μεταξύ των οποίων μία στις 20 Δεκεμβρίου, σε εργαζόμενούς της και πιστούς πελάτες της, για τις οποίες τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν κατά τη διάρκεια δημοπρασίας στο Διαδίκτυο, αποδεικνύοντας τη νοσταλγία χιλιάδων θαυμαστών του αεροσκάφους που κοσμεί ήδη τα μεγαλύτερα αεροναυτικά μουσεία.

"Είναι το τέλος μιας εποχής", δηλώνει ο Μπομπ βαν ντερ Λίντεν, του τμήματος Αεροπορίας και Διαστήματος στο Μουσείο Smithsonian στην Ουάσινγκτον. "Είναι ένα αεροσκάφος που έκανε το ταξίδι με το αεροπλάνο προσιτό στο ευρύ κοινό. Είναι μεγάλο, πολύ άνετο, έχει μια σκάλα, το παράθυρο είναι μακριά από σας, έχετε χώρο, μπορείτε να κάθεστε άνετα", προσθέτει αναφέροντας ότι ένα από τα τελευταία ταξίδια του με 747 ήταν το 2010.

Το 747, που αποκαλείτο "βασίλισσα των αιθέρων" ή "Τζάμπο Τζετ", είναι εύκολα αναγνωρίσιμο από το "εξόγκωμα" στο μπροστινό μέρος της ατράκτου. 'Εχει χωρητικότητα 600 και πλέον θέσεων, ανάλογα με τον τύπο του αεροσκάφους, έχει τέσσερις κινητήρες και διπλό κατάστρωμα. Το επάνω κατάστρωμα εξυπηρετεί την πρώτη θέση.

Σχεδιασμένο για να ανταποκριθεί στην αύξηση των αεροπορικών μεταφορών και για την αποσυμφόρηση στα αεροδρόμια, το 747 άνοιξε το δρόμο για έναν άλλο γίγαντα των αιθέρων, το Airbus A380, που έκανε την πρώτη πτήση του το 2005, αλλά οι αμερικανικές αεροπορικές εταιρίες μέχρι σήμερα το αγνοούν.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Χουάν Τρίπε, πρόεδρος της αεροπορικής εταιρίας Pan Am, η οποία δεν υπάρχει σήμερα, προσέγγισε τον φίλο του Μπιλ Άλεν, τότε πρόεδρο της Boeing. "Η πρώτη ιδέα ήταν να πάρουν δύο ατράκτους, όπως αυτές του 707 (του μεγαλύτερου αεροσκάφους εκείνη την εποχή) και να τις τοποθετήσουν τη μια πάνω στην άλλη, αλλά οι μηχανικοί της Boeing συνειδητοποίησαν ότι αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει, γιατί θα ήταν δύσκολο να απομακρυνθούν οι επιβάτες από το επάνω κατάστρωμα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης", λέει ο Λομπάρντι. Η ιδέα ενός μεγάλου αεροσκάφους με δύο διαδρόμους, το οποίο αργότερα θα γίνει το μοντέλο μελλοντικών αεροσκαφών μακρινών αποστάσεων, θα προκύψει αργότερα.

Πτώση στη ζήτηση για μεγάλα αεροσκάφη
Γοητευμένη η Pan Am δεσμεύεται να αγοράσει το αεροπλάνο, αλλά η Boeing έχει εμπλακεί σε πολλά μέτωπα: το 707, το 737 και το υπερηχητικό SST, για το οποίο ο όμιλος απέσπασε το συμβόλαιο αλλά το αεροσκάφος δεν πέταξε ποτέ. Η Boeing εργάζεται επίσης στον πύραυλο Saturn του διαστημικού προγράμματος Apollo.

Συνέπεια: Η Boeing, που πρέπει να βρει έναν τόπο παραγωγής για το 747, σταματά προσωρινά τη ροή κεφαλαίων στο πρόγραμμα.

Η πρώτη πτήση πραγματοποιείται τον Φεβρουάριο του 1969, αλλά οι παραγγελίες καθυστερούν. "Το 747 εμφανίστηκε τότε ως ένα λάθος", θυμάται ο Λομπάρντι.

Οι παραγγελίες καταφθάνουν στη συνέχεια, και το 747 θα παραμείνει το μεγαλύτερο επιβατικό αεροσκάφος μέχρι την άφιξη του A380.

Λίγο περισσότερα από 1.500 αεροσκάφη έχουν παραδοθεί μέχρι σήμερα και περίπου 500 εξακολουθούν να είναι σε λειτουργία, σύμφωνα με το Flightglobal Ascend. Ωστόσο, οι αριθμοί αυτοί θα μειωθούν καθώς η συντήρηση των συγκεκριμένων αεροπλάνων είναι δαπανηρή.

Η Boeing επέλεξε να μην το αντικαταστήσει με αεροσκάφος παρόμοιου ή μεγαλύτερου μεγέθους. Το 777, που πέταξε για πρώτη φορά το 1995, είναι μικρότερο (550 θέσεων, η μέγιστη χωρητικότητα) και οικονομικό σε καύσιμα χάρη στους δύο κινητήρες του. Είναι επίσης πιο εύκολο να γεμίσει, που σημαίνει εγγύηση κερδοφορίας για τις εταιρίες.

"Ειλικρινά, δεν βλέπουμε ζήτηση για μεγάλα αεροσκάφη", δήλωσε τον Ιούνιο ο Ράντι Τίνσετ, διευθυντής μάρκετινγκ της Μπόινγκ.

Η Boeing θα συνεχίσει ωστόσο να κατασκευάζει τα 747 για μεταφορές εμπορευμάτων, στρατιωτικές επιχειρήσεις και τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Ντόναλντ Τραμπ και οι διάδοχοί του θα πετούν ακόμη για κάποιο διάστημα με το διάσημο Air Force One, που βασίζεται στα 747-8 και δύο αντίγραφα του οποίου πρόσφατα παρήγγειλε η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ.