Ο ιός μεταδίδεται από τα κουνούπια, που ωφελούνται από την αυξημένη αστικοποίηση και τις κλιματικές αλλαγές. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η παχυσαρκία και άλλες χρόνιες παθήσεις καθιστούν τους ανθρώπους πιο ευάλωτους στον δάγκειο πυρετό. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι διατρέχουν κίνδυνο να προσβληθούν από τον ιό, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί σε 5 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050.

Στις 3 Οκτωβρίου, ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, παρουσίασε μια παγκόσμια στρατηγική για την αντιμετώπιση του δάγκειου πυρετού και άλλων νοσημάτων που μεταδίδονται από τα ίδια κουνούπια, όπως ο ιός Zika και ο chikungunya. Το σχέδιο περιλαμβάνει ενέργειες όπως η παρακολούθηση των κρουσμάτων και ο έλεγχος των πληθυσμών των κουνουπιών, με το συνολικό κόστος να ανέρχεται στα 55 εκατομμύρια δολάρια για τον επόμενο χρόνο.

Πού παρατηρείται η έξαρση του Δάγκειου Πυρετού 

Η έξαρση του δάγκειου πυρετού παρατηρείται κυρίως στη Λατινική Αμερική, αλλά τα κρούσματα αυξάνονται επίσης σε περιοχές της Αφρικής και της νοτιοανατολικής Ασίας. Οι λοιμώξεις εμφανίζονται παγκοσμίως, ακόμα και στην ηπειρωτική Ευρώπη. Ένας από τους κύριους φορείς του ιού είναι το κουνούπι Aedes aegypti, αλλά και το Aedes albopictus, γνωστό ως «τίγρης». Το Aedes albopictus μπορεί να επιβιώσει σε μεγαλύτερο εύρος θερμοκρασιών και έχει εξαπλωθεί σε νέες περιοχές, προκαλώντας τοπική μετάδοση στην Ευρώπη, την Κίνα και τις νότιες ΗΠΑ.

Η κλιματική αλλαγή, σε συνδυασμό με τη μετανάστευση και την αστικοποίηση, συμβάλλει στην εξάπλωση του ιού. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως οι πλημμύρες, δημιουργούν νέες εστίες αναπαραγωγής για τα κουνούπια, ενώ οι καύσωνες επιταχύνουν τους κύκλους αναπαραγωγής τους.

Η δρ. Sophie Yacoub, επικεφαλής του ερευνητικού τμήματος για τον δάγκειο πυρετό στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, επισημαίνει ότι οι άνθρωποι που έχουν παχυσαρκία, διαβήτη ή άλλες παθήσεις διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν σοβαρό δάγκειο πυρετό, με αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, δεδομένου ότι πολλές από τις χώρες που πλήττονται από τον δάγκειο πυρετό αντιμετωπίζουν επίσης αύξηση των ποσοστών παχυσαρκίας και διαβήτη.

Η νόσος δεν έχει θεραπεία, και η ιατρική φροντίδα στοχεύει κυρίως στην υποστήριξη του οργανισμού κατά τη διάρκεια της μόλυνσης. Πρόσφατα διακόπηκε η δοκιμή ενός αντιικού φαρμάκου που αναπτύχθηκε από την Johnson & Johnson, αφήνοντας την επιστημονική κοινότητα να αναζητά άλλες λύσεις. Η ομάδα της Yacoub διεξάγει δοκιμές για να δει αν αντιικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για άλλες μολύνσεις μπορούν να είναι αποτελεσματικά και στον δάγκειο πυρετό. Τα αποτελέσματα αναμένονται τα επόμενα χρόνια.

Επιπλέον, υπάρχουν προσπάθειες για την έναρξη μιας μεγάλης παγκόσμιας δοκιμής, παρόμοια με τη δοκιμή Recovery κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19, που απέδειξε ότι η δεξαμεθαζόνη μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς. Μια τέτοια δοκιμή θα μπορούσε να οδηγήσει σε σταθερά αποτελέσματα για τη θεραπεία του δάγκειου πυρετού.

Τα εμβόλια για τον Δάγκειο Πυρετό

Μέχρι στιγμής, έχουν κυκλοφορήσει δύο εμβόλια για τον δάγκειο πυρετό. Το πρώτο, το Dengvaxia, είναι αποτελεσματικό μόνο σε άτομα που έχουν ήδη μολυνθεί στο παρελθόν, γεγονός που περιορίζει τη χρήση του. Το δεύτερο, το Qdenga, είναι πιο ελπιδοφόρο και χρησιμοποιείται στη Βραζιλία για τον έλεγχο των κρουσμάτων σε περιοχές με έξαρση. Ο Daniel Soranz, δημοτικός γραμματέας υγείας του Ρίο ντε Τζανέιρο, εκτιμά ότι μέσα σε πέντε ή έξι χρόνια, η ευρεία παραγωγή του εμβολίου μπορεί να οδηγήσει στην εξάλειψη του δάγκειου πυρετού στη Βραζιλία.

Εν τω μεταξύ, οι άνθρωποι σε περιοχές με υψηλή μετάδοση του ιού καταφεύγουν σε παραδοσιακές θεραπείες, όπως το τσάι από φύλλα παπάγιας, παρά την έλλειψη επιστημονικών αποδείξεων για την αποτελεσματικότητά του. Για παράδειγμα, η Solange Fletcher-Herbert, της οποίας ο 16χρονος γιος προσβλήθηκε από τον ιό, τον αντιμετώπισε με τσάι από φύλλα παπάγιας, το οποίο σύμφωνα με εκείνη ανέβασε τα αιμοπετάλιά του και βελτίωσε την κατάστασή του.

Ο Dr. Michael Head από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον επισημαίνει ότι υπάρχει κάποια επιστημονική βάση για τις ιδιότητες των φύλλων παπάγιας, αλλά χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να καθοριστεί η κατάλληλη δόση και η μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα αυτής της μεθόδου.

Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα παραμένει ανήσυχη για τον δάγκειο πυρετό, δεδομένης της αυξημένης θνησιμότητας και της ταχείας εξάπλωσής του. Ο συνδυασμός κλιματικών αλλαγών, παχυσαρκίας και άλλων χρόνιων παθήσεων καθιστά τον έλεγχο της νόσου μια εξαιρετικά σημαντική πρόκληση για το μέλλον.